Natuurnet uw kennismakelaar 

 

Onderzoek naar effecten zwarte wiek bij windturbines

23 nov 2021

De provincie Groningen en energieleverancier RWE laten onderzoeken of het zwart verven van een wiek van een windturbine helpt om het aantal dode vogels te verminderen. Dit gebeurt in samenwerking met andere overheden en private partijen. In eerder onderzoek in Noorwegen, op het eiland Smøla, is aangetoond dat het zwart verven van één wiek van een windturbine 70 procent minder slachtoffers onder vogels oplevert. Er wordt nu onderzocht of dit ook voor de situatie in Nederland geldt.

Minder dode vogels
Als de zwarte wiek ook in Nederland werkt, is dit een aantrekkelijke optie: minder slachtoffers tegen lage, eenmalige kosten, zonder rendementsverlies. Het plan is zeven bestaande turbines van RWE in windpark Eemshaven (met een tiphoogte van 140 meter) een zwarte wiek te geven. Het onderzoek is inmiddels gestart en loopt naar verwachting tot eind 2024.

Werking
Uit experimenten blijkt dat door het zwart verven van een wiek vogels de wiek beter kunnen zien. Dit heeft te maken met de manier waarop vogels de bewegende rotor van een windturbine waarnemen. Als de wieken snel draaien, zien vogels de drie afzonderlijke wieken als één wazige schijf en denken ze dat het een veilig gebied is om doorheen te vliegen. Door één wiek zwart te verven wordt het patroon doorbroken en vloeit het beeld van de drie wieken minder snel samen.

Onderzoek nodig
Door de positieve resultaten met de 'zwarte wiek' in Noorwegen is in Nederland ook brede interesse voor deze maatregel ontstaan. Voordat deze techniek op grote schaal in Nederland ingezet kan worden, moet eerst onderzocht worden wat de effecten van een zwarte wiek in de situatie in ons land zijn. In Nederland komen deels andere vogelsoorten voor. Daarnaast is het landschap heel anders dan in Noorwegen en speelt bijvoorbeeld de nachtelijke vogeltrek ter hoogte van de wieken ook een belangrijke rol in de vogelsterfte. Ook is er meer kennis nodig over de praktische en financiële uitvoerbaarheid van de zwarte wiek. Het onderzoek bestaat uit drie delen: onderzoek van slachtoffers, onderzoek naar veiligheid voor luchtvaart en onderzoek naar het landschap. De resultaten van het onderzoek worden over drie jaar verwacht.

Deelnemers
Het onderzoek 'zwarte wiek' is een initiatief van RWE en de provincie Groningen in samenwerking met andere overheden (ministeries van Economische Zaken en Klimaat en Rijkswaterstaat, de provincies Flevoland, Gelderland, Overijssel, Limburg, Zuid-Holland en Noord-Brabant), de natuursector (Vogelbescherming) en private partijen in de windsector (Eneco, Vattenfall, Pure Energie, Statkraft en Groningen.nl Energy). De totale kosten zijn € 600.000, waarvan de overheden € 400.000 financieren en de private partijen € 200.000.